Zbyt wielu katolik\u00f3w \u015bwieckich skar\u017cy si\u0119 na jako\u015b\u0107 kaza\u0144, obci\u0105\u017conych moralizatorstwem i\u00a0polityk\u0105, aby uzna\u0107 te g\u0142osy za przejaw niezrozumienia \u201espo\u0142ecznej roli Ko\u015bcio\u0142a\u201d i\u00a0ch\u0119ci zamkni\u0119cia go w\u00a0kruchcie. G\u0142osy krytyki s\u0105 \u015bwiadectwem g\u0142odu S\u0142owa Bo\u017cego. S\u0142owa Jezusa: \u201ePoznacie prawd\u0119, a\u00a0prawda was wyzwoli\u201d (J 8, 32) \u2013 nie odnosz\u0105 si\u0119 przecie\u017c jedynie do prawdy o\u00a0wymiarze spo\u0142ecznym chrze\u015bcija\u0144stwa. Jak cz\u0119sto, zreszt\u0105, pouczenia tego rodzaju z\u00a0ambony mijaj\u0105 si\u0119 z\u00a0duchem Ewangelii i\u00a0nauk\u0105 Ko\u015bcio\u0142a! Wiele kaza\u0144 w\u00a0naszych ko\u015bcio\u0142ach choruje na \u201ebie\u017c\u0105czk\u0119\u201d \u2013 komentowanie tego, co aktualnie si\u0119 dzieje w\u00a0polityce, \u017cyciu spo\u0142ecznym. Nierzadko ten komentarz jest wypowiedziany w\u00a0zjadliwym tonie i\u00a0podszyty agresj\u0105.<\/p>\n
Kaznodzieja nie mo\u017ce by\u0107 cz\u0142owiekiem podirytowanym, ale zatroskanym o\u00a0duchowy rozw\u00f3j swoich s\u0142uchaczy. Ludzie w\u00a0mig rozpoznaj\u0105, zar\u00f3wno po tonie g\u0142osu, jak i\u00a0doborze temat\u00f3w, intencje ksi\u0119dza m\u00f3wi\u0105cego kazanie: czy chce komu\u015b \u201edokopa\u0107\u201d czy co\u015b wyja\u015bni\u0107, pom\u00f3c w\u00a0zrozumieniu, poprowadzi\u0107 do wolno\u015bci przez g\u0142oszenie prawdy Jezusa i\u00a0Ko\u015bcio\u0142a?<\/p>\n
Du\u017c\u0105 popularno\u015bci\u0105 ciesz\u0105 si\u0119 w\u00a0niekt\u00f3rych ko\u015bcio\u0142ach homilie typu \u201eserial w\u00a0odcinkach\u201d. Kap\u0142an podejmuje si\u0119 przez jaki\u015b czas wyja\u015bnia\u0107 prawdy wiary: Credo, Przykazania, Sakramenty, B\u0142ogos\u0142awie\u0144stwa itp. Okazuje si\u0119, \u017ce takie Msze gromadz\u0105 najwi\u0119ksz\u0105 ilo\u015b\u0107 wiernych. S\u0105 oni przy tym wdzi\u0119czni, gdy m\u00f3wi si\u0119 prosto o\u00a0najbardziej podstawowych rzeczach.<\/p>\n
Dob\u00f3r czyta\u0144 mszalnych jest wielkim skarbem w\u00a0odnowionej Liturgii. Stwarza on szans\u0119 rozwini\u0119cia okre\u015blonego tematu, podpowiedzianego przez S\u0142owo Bo\u017ce. Ludzie, wychodz\u0105c z\u00a0ko\u015bcio\u0142a, nie musz\u0105 zastanawia\u0107 si\u0119, \u201eco ksi\u0105dz usi\u0142owa\u0142 dzi\u015b powiedzie\u0107\u201d, lecz maj\u0105 do przemy\u015blenia jeden \u0142atwy do nazwania w\u0105tek, ewangeliczn\u0105 \u201eper\u0142\u0119\u201d. Jej blask mo\u017ce o\u015bwieca\u0107 codzienno\u015b\u0107 widzian\u0105 oczami Boga, interpretowan\u0105 w\u00a0\u015bwietle Jego m\u0105dro\u015bci. M\u00f3wi On do ka\u017cdego z\u00a0nas:<\/p>\n
\nPopatrz na swoje \u017cycie w\u00a0nowy spos\u00f3b: sta\u0144 w\u00a0tym miejscu, gdzie sprawy, z\u00a0kt\u00f3rymi si\u0119 borykasz zyskuj\u0105 inny wymiar.<\/p>\n<\/blockquote>\n
My\u015bli Boga nie s\u0105 naszymi, uczymy si\u0119 je pojmowa\u0107 niekiedy z\u00a0wielkim trudem. Jeste\u015bmy wi\u0119\u017aniami \u201em\u0105dro\u015bci tego \u015bwiata\u201d. G\u0142oszone s\u0142owo podczas Eucharystii ma \u201emoc burzenia dla Boga warownych twierdz\u201d \u2013 naszych opor\u00f3w, barykad stawianych Jego M\u0105dro\u015bci i\u00a0Mi\u0142o\u015bci. Liturgia jest uprzywilejowanym miejscem dla ukazania si\u0119 mocy S\u0142owa. W\u00a0niej bowiem \u0142aska uobecnia, \u201ezag\u0119szcza\u201d wszystkie chwile, kiedy B\u00f3g przemawia\u0142 w\u015br\u00f3d znak\u00f3w i\u00a0cud\u00f3w. Je\u015bli kap\u0142an umie z\u00a0pokor\u0105 w\u0142\u0105czy\u0107 si\u0119 w\u00a0ten rw\u0105cy nurt S\u0142owa \u2013 pot\u0119\u017cny jak kaskady w\u00f3d spadaj\u0105ce z\u00a0g\u00f3r \u2013 mo\u017ce spe\u0142ni\u0107 rol\u0119 proroka:<\/p>\n
\nOto k\u0142ad\u0119 moje s\u0142owa w\u00a0twoje usta. Sp\u00f3jrz, daj\u0119 ci dzisiaj w\u0142adz\u0119 nad narodami i\u00a0nad kr\u00f3lestwami, aby\u015b wyrywa\u0142 i\u00a0obala\u0142, by\u015b niszczy\u0142 i\u00a0burzy\u0142, by\u015b budowa\u0142 i\u00a0sadzi\u0142 (Jr 1, 9-10.).<\/p>\n<\/blockquote>\n
\u201eZiemskie\u201d, cz\u0119sto bardzo dalekie od Ewangelii my\u015blenie musi run\u0105\u0107 aby \u201ena skale\u201d powstawa\u0142 nowy dom.<\/p>\n
Co jednak zrobi\u0107, kiedy nasz lokalny kaznodzieja nie jest s\u0142ug\u0105 S\u0142owa, lecz niewolnikiem na przyk\u0142ad w\u0142asnych politycznych preferencji. Sytuacja w\u00a0wielu naszych parafiach b\u0119dzie dop\u00f3ty chora, dop\u00f3ki nie stanie si\u0119 czym\u015b normalnym, \u017ce ludzie potrafi\u0105 wyrazi\u0107 osobi\u015bcie ksi\u0119dzu brak w\u0142asnej zgody na jego pot\u0119piaj\u0105ce, podszyte agresj\u0105 kazanie. Niejednokrotnie by\u0142em \u015bwiadkiem, jako uczestnik pielgrzymek hippisowskich, gdy jaki\u015b d\u0142ugow\u0142osy ostentacyjnie opuszcza\u0142 Ko\u015bci\u00f3\u0142, us\u0142yszawszy bulwersuj\u0105ce go s\u0142owa. Hippisi w\u00a0wielu sprawach mog\u0105 stanowi\u0107 dobry przyk\u0142ad, jak \u017cy\u0107 Ewangeli\u0105, powy\u017csza jednak reakcja nie jest ewangeliczna. Ostatnio wszak\u017ce zdarza si\u0119 coraz wi\u0119cej podobnych sytuacji w\u00a0polskich ko\u015bcio\u0142ach. W\u00a0jednej z\u00a0wielkomiejskich parafii, sk\u0105din\u0105d naprawd\u0119 sensowny kap\u0142an, chlapn\u0105\u0142 na kazaniu, \u017ce elektorat pewnego lewicowego polityka, znajduj\u0105cy si\u0119 w\u00a0tym Bo\u017cym domu, powinien kl\u0119cze\u0107 za pokut\u0119 przez ca\u0142\u0105 Msz\u0119. W\u00a0tej samej chwili Ko\u015bci\u00f3\u0142 opu\u015bci\u0142o trzy czwarte ludzi. Nie wiadomo, czy wr\u00f3c\u0105 jeszcze. To nie by\u0142y m\u0105dre ani te\u017c potrzebne s\u0142owa proboszcza, ale i\u00a0ludzie zareagowali nie po chrze\u015bcija\u0144sku. Dlaczego nie wybrali si\u0119 do duszpasterza po Liturgii, \u017ceby wyrazi\u0107 mu swoj\u0105 dezaprobat\u0119 i\u00a0niezgod\u0119 na to, co powiedzia\u0142?<\/p>\n
Ot\u00f3\u017c sprzeciw ewangelicznie rozumiany naprawd\u0119 r\u00f3\u017cni si\u0119 nieco od hippisowskiej kontestacji. Jest bowiem sposobem, w\u00a0jaki okazujemy sobie w\u00a0Ko\u015bciele mi\u0142o\u015b\u0107. M\u00f3j brat ma prawo zgrzeszy\u0107, natomiast ja mam obowi\u0105zek upomnie\u0107 go w\u00a0trosce o\u00a0niego samego i\u00a0ca\u0142\u0105 nasz\u0105 wsp\u00f3lnot\u0119.<\/p>\n
Kiedy\u015b s\u0142ysza\u0142em siedemnastowieczn\u0105 histori\u0119 o\u00a0pewnym dominikaninie z\u00a0Bochni, kt\u00f3ry na kazaniach wygadywa\u0142 straszliwe rzeczy. Z\u0142a s\u0142awa tych koszmarnych wyczyn\u00f3w kaznodziejskich dotar\u0142a do Krakowa, do tamtejszego klasztoru dominikan\u00f3w. Jeden z\u00a0mieszkaj\u0105cych w\u00a0nim braci wybra\u0142 si\u0119 wi\u0119c w\u00a0drog\u0119, a\u00a0gdy po dw\u00f3ch dniach dotar\u0142 na miejsce, da\u0142 po prostu z\u00a0mi\u0142o\u015bci\u0105 w\u00a0mord\u0119 swemu b\u0142\u0105dz\u0105cemu konfratrowi. \u00d3w natychmiast otrz\u0105sn\u0105\u0142 si\u0119 z\u00a0otumanienia, w\u00a0jakie pozwoli\u0142 si\u0119 usidli\u0107 diab\u0142u. Ta historia napisana jest w\u00a0konwencji znanych anegdot o\u00a0Ojcach pustyni i\u00a0to powinno da\u0107 nam klucz do jej w\u0142a\u015bciwej interpretacji. Podobne bowiem sytuacje \u201eupomnienia braterskiego\u201d (cho\u0107 sama czynno\u015b\u0107 rzadko by\u0142a zwi\u0105zana z\u00a0pi\u0119\u015bciarstwem) zdarza\u0142y si\u0119 i\u00a0w\u00f3wczas, a\u00a0sedno sprawy tkwi\u0142o w\u00a0d\u0142ugich kilometrach, kt\u00f3re trzeba by\u0142o pokona\u0107. St\u0105d sam spos\u00f3b powiedzenia, \u017ce \u201e\u017ale robisz\u201d stawa\u0142 si\u0119 w\u00a0oczywisty spos\u00f3b darem mi\u0142o\u015bci, nie za\u015b aktem w\u015bciek\u0142o\u015bci: \u201eSzed\u0142em z\u00a0tak daleka do ciebie bracie, bo zale\u017cy mi na tobie\u201d.<\/em><\/p>\n
Przed wieloma z\u00a0nas, zw\u0142aszcza chyba jednak dotyczy to si\u00f3str i\u00a0braci \u015bwieckich, stoi to nie\u0142atwe zadanie: \u201ewybra\u0107 si\u0119 w\u00a0drog\u0119\u201d, aby upomnie\u0107, sprzeciwi\u0107 si\u0119, ilekro\u0107 kto\u015b usi\u0142uje zamkn\u0105\u0107 nasz Dom na \u201ecztery spusty\u201d: l\u0119ku, agresji, podejrzliwo\u015bci i\u00a0pom\u00f3wie\u0144. Ta droga jest naprawd\u0119 d\u0142uga i\u00a0mozolna: trzeba przeby\u0107 l\u0119k przed gniewem, ura\u017con\u0105 ambicj\u0105 cz\u0142owieka, kt\u00f3ry nie przywyk\u0142 s\u0142ucha\u0107 krytycznych uwag. Do przebrni\u0119cia jest r\u00f3wnie\u017c w\u0142asna niepewno\u015b\u0107, czy aby mi, przeci\u0119tniakowi, wolno mie\u0107 racj\u0119. Mo\u017ce faktycznie Dobr\u0105 Nowin\u0119 nale\u017cy chroni\u0107 w\u00a0r\u0119kawicach bokserskich? Trud tej drogi polega tak\u017ce na zaufaniu, \u017ce Prawda nas wyzwoli. \u017be tylko na niej Ko\u015bci\u00f3\u0142 mo\u017ce z\u00a0moc\u0105 wzrasta\u0107 i\u00a0ogarnia\u0107 sob\u0105 \u015bwiat. Bezpieczniej i\u00a0wygodniej jest niekiedy robi\u0107 swoje, ale Duch \u015awi\u0119ty przynagla nas do jedno\u015bci. Ta za\u015b nie mo\u017ce opiera\u0107 si\u0119 na udawaniu, \u017ce si\u0119 nie s\u0142yszy i\u00a0nie widzi ewidentnych b\u0142\u0119d\u00f3w.<\/p>\n